گروه فرهنگ مقاومت - در آخرين سالهاي قرن بيستم، انقلاب اسلامي در كشوري كه به قول جيمي كارتر، رئيس جمهور وقت آمريكا، «جزيره ثبات در آشوب زده ترين مناطق جهان1» بود، رخ داد.

انقلابي كه اثراتش نه فقظ ايران كه در آن سالها از نظر آمريكايي ها « نزديك ترين سرزمين به آنها» براي برنامه ريزي «امنيت متقابل نظامي2» بود، كه سراسر جهان را همچون زلزله اي عظيم به لرزه درآورد. زلزله اي كه منافع دو ابرقدرت بزرگ آن روزها ـ شوروي و امريكا ـ را به خطر انداخت و با صداي بلند به جهانيان اعلام كرد كه راه سومي نيز وجود دارد.

به گزارش بولتن نيوز، در دوره اي كه ابرقدرتي فرياد افيون بودن دين را سر مي داد و ديگري نقشي براي دين در حكومت و سياست و جامعه قائل نبود، انقلاب اسلامي داعيه دار حضور موثر دين در حوزه سياست و اجتماع شد و اين ادعا در عين جذابيت براي مردمان سالهاي آخرين قرن بيستم، شورآفرين و نشاط آور بود و اين، خود خطري شد براي دو ابرقدرت شرق و غرب.

انقلاب نوپا اما پرادعاي اسلامي، گام هاي اوليه ساخت جامعه الگو را برمي داشت كه جنگي بزرگ و خانمان سوز بر او تحميل شد. جنگي كه قدرت هاي جهاني، آن را بر ايران تحميل كردند تا جلوي رشد و بالندگي انقلاب اسلامي را بگيرند؛ اما همين جنگ سبب شد، انقلاب كه اصول، مباني و آرمان هايش برگرفته از مفاهيم اسلامي بود، بالنده تر، محكم تر و رشيدتر از قبل به حركت خود ادامه دهد: «يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ. مي خواهند نور خدا را به دهانهايشان خاموش كنند ولي خدا كامل كننده نورخويش است، اگر چه كافران را ناخوش آيد.3»

موضوعي كه رهبر معظم انقلاب حضرت آيت الله خامنه اي (مدظله العالي) نيز به آن اشاره داشته اند: «جنگ تحميلي را دشمن براي خاموش كردن انقلاب به راه انداخت، اما همين جنگ تحميلي باعث شعله ورتر شدن نيروي انقلاب و روحيه انقلاب شد.26/1/88»

رژم بعث عراق به نمايندگي از همه قدرت هاي بزرگ آن دوران، در 31 شهريور سال 59 حمله اي همه جانبه را به ايران اسلامي آغاز نمود به اين اميد كه يك هفته بعد، دبيركل حزب بعث و رئيس جمهور عراق در تهران سخن بگويد؛ آرزويي كه براي هميشه بر دل صدام ماند و آن را با خود به گور برد.

جنگ تحميلي عراق عليه ايران از حيث شكل و اثرگذاري در عرصه هاي مختلف داخلي و بين المللي، يك اتفاق منحصر بفرد و بي مانند و البته اثرگذار در تاريخ ايران است؛ جنگ و دفاعي كه شبيه هيچ جنگي نبوده و نيست. در يك سو، انقلابي تازه، نورس و جوان در كشوري كه زيربناها و شالوده نظامي اش پس از وقوع انقلاب، هنوز متمركز و كامل نشده و در سويي ديگر، كشوري با حمايت همه جانبه جهانيان و همراهي نيرويي از سوي حداقل 36 كشور دنيا. بي شك چنين تقابلي در طول جنگ هاي تاريخ بي نظير و يا لااقل كم نظير بوده است.

در اين جنگ، عراق مجهز به كامل ترين امكانات تكنولوژيكي و لجستيكي نظامي، اطلاعاتي و سياسي از سوي اكثر كشورهاي دنيا بود و در اين سو، مردم ايران، تنها و يك تنه با توكل به ياري خداوند و با تكيه بر قدرت اراده و ايمان خود ايستاده بودند و البته اين ايستادگي و استقامت ثمربخش بود و نهايتي شيرين داشت؛ «به يقين كساني كه گفتند: «پروردگار ما خداوند يگانه است!» سپس استقامت كردند، فرشتگان بر آنان نازل مي‌شوند كه: «نترسيد و غمگين مباشيد، و بشارت باد بر شما به آن بهشتي كه به شما وعده داده شده است.4»

دفاع مقدس هشت ساله ملت ايران، فرصت ويژه اي براي تكامل انقلاب اسلامي و ظهور و بروز و نيز تكميل ظرفيت هاي انساني در كشورمان فراهم آورد. در پي وقوع جنگ تحميلي و نيز حضور گسترده و اداره آن از سوي مردم، شاهد رشد و ارتقاء ظرفيت هاي گوناگون در حوزه هاي مختلف نظامي، سياسي، علمي، فرهنگي و ... در بين اقشار مختلف مردم بوديم كه اين رشد و بالندگي تا سالهاي بعد نيز به كار پيشرفت كشورمان آمد.

رهبر معظم انقلاب در همين زمينه مي فرمايند: « دوران دفاع مقدس براي ملت ما ظرفيت و موقعيتي بود كه اين ملت بتواند اعماق جوهره‌ي خودش را در ابعاد مختلف نشان دهد، و نشان داد.۱۳۸۴/۰۶/۳۱ جنگ هشت ساله، ما را قوي‌تر كرد. اگر جنگ هشت ساله نبود، ... اين حركت عظيمِ مخلصانه‌ي مردم مجال بروز و ظهور پيدا نميكرد.۱۳۸۹/۱۱/۲۷ جنگ، كار پيچيده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اي است. مديريت جنگ و فرماندهي جنگ، كار بسيار سنگين و پيچيده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اي است. اين كار را جوانهاي نورس ما در بسياري از بخشها انجام ميدادند. اين تدبير، اين حكمت، چيز بسيار شگفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوري است؛ مظهر شكوفائي استعدادها و ظرفيتهاست.۱۳۸۸/۰۶/۲۴ يكي از بركات دفاع هشت ساله ما، همين پيشرفتهاي علمي و تكنولوژيكي و ساخت دقيقترين ابزارهاست كه با دست خالي و بدون هيچ سابقه‌اي آنها را به دست آورديم و جزو موجودي ملت ايران شده است.۱۳۷۴/۰۶/۲۹»

مردمي بودن اداره جنگ، از تهيه تجهيزات، تداركات و پشتيباني گرفته تا حضور در ميادين رزم، همه و همه سبب رشد عمومي در بخش هاي مختلف كشور شد. موضوعي كه در كنار همه سياهي ها و زشتي ها و خرابي هاي جنگ، مايه بالندگي و پيشرفت كشور در دوران دفاع مقدس و سالهاي متمادي پس از آن تاكنون شد؛ موضوعي كه عمق اين بالندگي را در كمتر جنگي در سطح دنيا مي توان ديد.

نكته ديگري كه بايد مدنظر آيد اين است كه دفاع مقدس سبب يك جهش بزرگ در پيشبرد اهداف و آرمان هاي اصيل انقلاب اسلامي شد. روحيه معنوي اي كه در پس دوران دفاع مقدس، در فضاي عمومي جامعه حاكم شد، يكي از بركات اين دوران بود. افزايش حس اعتماد به نفس، ارتقاء سطح اتكاء به نيروي خود، افرايش سطح احساس اقتدار ملي، ايمان به مسير و راهي كه انقلاب اسلامي پيش پاي اين ملت گشود، همه و همه، تنها گوشه اي از گنج هاي بيشماري است كه از اقيانوس دفاع مقدس، عايد ملت ايران شد و چنين ثمرات بي شماري كه در مسير بالندگي يك ملت انقلابي به كار آيد، در كمتر جنگ و دفاعي ديده شده است. موضوعي كه در سخنان رهبري معظم انقلاب نيز بارها مورد تأكيد قرار گرفته است: «ما در جنگ، بسيار جانهاي عزيز را از دست داديم و خسارتهاي مادّي و معنوي زيادي هم تحمل كرديم؛ اما چيزي در دل اين ملت جوشيد كه بركات و ارزشش براي امروز و فرداي اين ملت، از همه چيز بالاتر است و آن، احساس اتّكاء به نفس، احساس عزّت، احساس استقلال، احساس خودباوريِ مليِ عظيم و احساس اعتقاد به اين بود كه اگر يك ملت حول محور ايمان به خدا و عمل صالح جمع شوند، معجزاتِ نشدني يكي پس از ديگري قابل شدن خواهد شد.۱۳۷۹/۰۷/۰۶ جنگ هشت ساله، اين ملت را آبديده، شجاع و متّكي به نفس كرد. نام اين ملت را بلند كرد.۱۳۷۵/۰۹/۲۴»

دفاع مقدس هشت ساله در كنار همه سختي ها و مصيبات سازنده اي كه بر ملت ما وارد آورد، سبب رشد و تعالي بي نظيري شد كه اثراتش را اين روزها در همه ابعاد و بخش ها از ادبيات و رمان و هنر گرفته تا سدسازي و ساخت تجهيزات پيشرفته نظامي مي بينيم.

منابع:

1ـ ويليام شوكراس، آخرين سفر شاه، ص 155.

2ـ همان، ص 156.

3ـ سوره مباركه صف، آيه 8.

4ـ سوره مباركه فصلت آيه ۳۰.